'Materiaal inzetten voor waar het goed in is'
Interview door Houtblad met Elma Durmisevic over Reversible Building Design en het GTB Lab als implementatie van deze principes.
Durmisevic: ‘Het hergebruik van bouwmateriaal is nu nog grotendeels downcycling, bijvoorbeeld beton dat als wegverharding wordt gebruikt. Of het vraagt veel bewerkingen en materiaalverlies om bouwdelen weer klaar te maken voor een nieuw gebruik.’
Remontabel
De oplossing, vindt Durmisevic, die recent aan de Universiteit Twente een masteropleiding ontwikkelde en doceerde maar zich nu concentreert op haar eigen architectenpraktijk en op het GTB-Lab, is om de materialen zó te ontwerpen dat ze opnieuw zijn in te zetten zonder te hoeven vergruizelen, omsmelten of doorzagen. En om huizen zodanig te bouwen dat ze ‘monumentaal flexibel’ zijn. ‘Neem de grachtenhuizen in Amsterdam. Die pakhuizen en patriciërswoningen staan er al eeuwen, zijn opgesplitst in meerdere woningen of er kwamen kantoren in. Het zijn prachtige monumenten en ze kunnenflexibel worden gebruikt. Dat heeft te maken met de houten constructie en het feit dat ze meestal een van de constructie vrijstaande gevel hebben, maar ook met de ruimtelijke capaciteit. Als we ontwerpen voor deassemblage wil dat dus niet zeggen dat de gebouwen er slecht uit moeten zien of dat ze maar een beperkte levensduur moeten hebben, integendeel.’
Het GTB-Lab is een uitwerking van die principes. Het gebruik van hout valt meteen op, maar Durmisevic is materiaal-neutraal. ‘Ik ben veel bezig met het opstellen vanhandvaten, richtlijnen en meetmethodes om te bepalen of woningen en woningontwerpen geschikt zijn om uit el kaar genomen te worden of te transformeren, afgezet, bijvoorbeeld, tegen de inspanning die dat met zich meebrengt. Een reden om dit lab te bouwen is om ook daadwerkelijk met materialen te experimenteren. Veel fabrikanten hebben ideeën voor materiaalsystemen liggen die nooit verder dan de tekentafel zijn gekomen. Hier kunnen ze die doorontwikkelen.’